به گزارش خبرگزاری حوزه، به همت معاونت فرهنگی و دانشجویی دانشگاه ادیان و مذاهب سومین وبینار «اربعین و بیداری اسلامی» با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین سید ناصر موسوی عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب برگزار شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین موسوی در این وبینار عنوان سخنان خود را مولفه‌های تمدنی اربعین و بیداری اسلامی بیان کرد و گفت: بیداری اسلامی حادثه‌ای بود که در نیمه دوم سال ۱۳۸۹ اتفاق افتاد و به عنوان بهار عربی مطرح شد و با توجه به زمینه هایی که داشت مقام معظم رهبری (مدظله العالی) عنوان بیداری اسلامی را برای آن انتخاب کردند و در راستای فرمایشات ایشان فعالیت‌هایی در این زمینه انجام شد.

وی ادامه داد: بیداری اسلامی عنوان سلسله اعتراضاتی بود که در کشورهای عربی رخ داد. اولین آن در تونس بود و پس از آن در مصر، لیبی، یمن و بحرین ادامه یافت. این قیام‌ها در تونس، مصر، لیبی و یمن منجر به سرنگونی حکومت شد و در بحرین، نبرد میان مردم و حکومت هم‌چنان ادامه دارد. بیداری اسلامی توسط مردم انجام شد و مولفه اصلی آن مردم بودند. دومین ویژگی بیداری اسلامی مطالباتی بود که در این اعتراضات مطرح می‌شد. نابرابری‌های سیاسی و اجتماعی مطالبات مذهبی و … از مهمترین خواسته‌های مردم بود. چون مردم، در این کشورها اکثراً مسلمانان بودند به همین علت این خیزش، بیداری اسلامی نام گرفت.

عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب ادامه داد: واژه بعدی که باید آن را معرفی کرد کلمه تمدن است. گسترده‌ترین واحد اجتماعی و فرهنگ را تمدن می گویند. یک اجتماع می‌تواند در حد یک خانواده یا قبیله و یا بزرگتر باشد. آنچه که بالاتر از اجتماع واحد جهانی است را تمدن می‌نامند. تمدن گسترده‌ترین واحد اجتماعی است و بینش آن کل نگر و جامع نگر است. به همین علت نگاه انسان باید جامع باشد و گذشته و حال و آینده را در نظر بگیرد.

دکتر سید ناصر موسوی مولفه‌های مهم تمدن را دین و توحید، جهان شمولی، تساهل و مدارا، آزاداندیشی، اخلاق و کرامت انسانی خوانده و گفت: تمدن با همگرایی این مولفه ها ساخته می شود. نگاه تمدنی سعادت دنیوی و اخروی ما را در بر می گیرد. این نگاه کل نگر را اگر از دست بدهیم نگاه ما محدود خواهد شد. این نگاه محدود، به تفاوت‌ها اشاره می کند و در نتیجه به سمت نزاع و تفرقه پیش می رود. باید توجه داشت که در نگاه تمدنی هم افزایی وجود دارد.

وی با بیان متنی از عبدالحسین دکتر زرین کوب در مورد تساهل و مدارا، گفت: تمدن‌ها با تساهل و رواداری شکل می‌گیرند. همچنین مسئله تنوع اقوام و مذاهب و افکار و … در جامعه اسلامی و غیر اسلامی وجود دارد و این تنوع در مراسم راهپیمایی اربعین نیز دیده می‌شود. البته برخی این تنوع را قبول ندارند و می‌گویند که به پلورالیزم تبدیل می‌شود. اما باید توجه داشت که همه این افراد متنوع یکدیگر را تکمیل می‌کنند و مجموع آنها به صورت منظم نقش خود را همانند ساعت به صورت دقیق ایفا می‌کنند. همه این اجزای جامعه اسلامی با رنگ‌ها و زبان‌ها و … همه حول محور آموزه‌های اسلام و اهل‌بیت (علیهم السلام) حرکت می‌کنند و نقش خود را ایفا می‌نمایند.

دکتر سید ناصر موسوی ادامه داد: مسئله دوم رواداری است. همگرایی، رواداری و مدارا در ایام اربعین بسیار دیده می شود. این مدارا در مرحله شدیدترش به ایثار تبدیل می‌شود و مردم برای دیگران کار می کنند و همه چیزشان را برای زوار اربعین می‌گذارند و آنها را مقدم می‌شمارند. در جامعه متمدن، مذاهب همدیگر را نفی نمی‌کنند. ملیت، رنگ‌ها و نژادها، شغل‌ها و … یکدیگر را نفی نمی‌کنند و در کنار یکدیگر هستند. برتری در این جامعه به تقواست. وظیفه ما نیز این است که نگذاریم این موارد بین ما مسلمانان اختلاف بیندازد. رواداری به ما می‌گوید که خدمت کردن قید شیعه و سنی و مسلمان و غیرمسلمان ندارد و باید بدون در نظر داشت این موارد خدمت به افراد صورت بپذیرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب بیان کرد: اربعین به ما می‌گوید که باید رابطه‌ دیگری را تعریف کرد. یک رابطه جدید از همه طیف‌ها. در اربعین ما رابطه بین خادم و زائر را داریم. با اینکه ۸ سال جنگ تحمیلی بین دو کشور ایران و عراق بوده است اما به خوبی می‌بینیم که مردم این دو کشور کدورت‌ها را کنار گذاشته و روابط گرم، انسجام و هم‌افزایی خوبی در مراسم اربعین با یکدیگر دارند.

دکتر سید ناصر موسوی در پایان افزود: باید دو عنوان را به رسمیت شناخت. یکی مسئله تنوع است که باید از بین برود و باید مدل میزبان که دوستان عراقی ما هستند را بپذیریم و این تنوع در خدمت یک مقصد متعالی که همان زیارت اربعین است باشد. تنوع طبقات اجتماعی به لحاظ دین و مذهب و ملیت و … رسمیت داشته و دارد اما باید همه اینها در خدمت یک مقصد متعالی باشد. رابطه زائر و خادم باید در درون امت اسلامی مشخص باشد. همانطور که رابطه ظالم و مظلوم در رابطه با مسلمانان و غیرمسلمانان مشخص است. نگاه تمدنی به ما می‌گوید که به این وسیله می‌توان تعالی داشت و پیشرفت کرد. در رابطه زائرین و خادمین مسئله دیگر خدمت است. خدمت برکات فراوانی دارد و اثرات آن در جامعه اسلامی به وضوح دیده می‌شود. عزت یک فرد در جامعه اسلامی به میزان خدمت اوست. نه فقط در مراسم اربعین که در دیگر مراسم‌ها نیز کسی عزیزتر است که خدمت بیشتری به امت اسلامی داشته باشد. خدمت عزت آفرین است.

وی ادامه داد: ما در اربعین تمرین هم‌افزایی داریم و در بیداری اسلامی هم‌افزایی مسلمین را اجرا می‌کنیم. ما در اربعین یاد می‌گیریم و در بیداری اسلامی و در میان امت اسلامی اقدام می‌کنیم. شعائری که در اربعین به صورت نماد مطرح می‌شود باید به عنوان یک فرهنگ جاری در زندگی مسلمانان تبدیل شود که این همان بیداری اسلامی است. ما در اربعین یاد می‌گیریم که بدون انتظار خدمت کنیم و دیگر مسلمانان را در اولویت قرار دهیم. ما باید درس اربعین را در سایر ایام و مناسک مسلمانان جاری کنیم و از آن به نحو درستی استفاده نماییم.